W programie XV edycji Małopolskich Dni Dziedzictwa Kulturowego znalazła się pozycja zachęcająca do odwiedzenia Szlaku Schronów II wojny światowej – Stellung Proszowice, który jest pierwszym dużym projektem Stowarzyszenia „Gniazdo - Ziemia Proszowicka”. Wśród osób zainteresowanych historią Ziemi Proszowickiej, zwiedzających w tych dniach romański kościół parafialny w Kościelcu, znaleźli się i tacy, którzy chcieli zobaczyć zrekonstruowane fragmenty fortyfikacji okalających Proszowice.
W sobotę od rana pomimo trwających ciągle prac w skansenie (konieczne poprawki i porządki po ulewie), zaczęli przybywać pierwsi chętni do zwiedzania. Co półtorej godziny przewodnicy wracając z „oprowadzki”, witani byli przez następnych chętnych. Nawet wieczorem trafiał się ktoś zaciekawiony szlakiem. Polowe stoisko oferowało przewodnik po szlaku, a każdy chętny mógł otrzymać okolicznościową ulotkę.
Ciekawiej było w niedzielę. Wszystko zaczęło się około godz. 10.00 od przyjazdu zaprzyjaźnionej grupy pasjonatów odtwarzania historii SH Feldgrau.
Przywieźli oni ze sobą dużo epokowego sprzętu, który tchnął życie w zrekonstruowane schrony. Sekcja łączności połączyła schrony dwoma oryginalnymi telefonami z końca wojny. Dowódca zajął swoją pryczę w ziemiance, aby móc w spokoju planować działania w razie ataku wroga. Obsługa moździerza oddała kilka salw, które odbiły się echem po okolicy. W południe pojawili się pierwsi zwiedzający i od tego czasu rekonstruktorzy byli zajęci opowiadaniem o historii i technicznych aspektach przywiezionego sprzętu. Dzięki takim pasjonatom jak Wojciech Pasek, Zbigniew Jeleń (przywiózł kolekcję wykopanych przedmiotów), Bartosz Tomczyk i Aleks Perzowski, te dni były naprawdę wyjątkowe, a schrony przeżyły swoją małą reaktywację. Dziękujemy Stowarzyszeniu SH Feldgrau za aktywne uczestnictwo i pomoc organizacyjną.
Krzysztof Wojtusik, Wojciech Pasek
