Proszowicki Piknik Ekologiczny zorganizowany został z inicjatywy Burmistrza Gminy i Miasta Proszowice i przy zaangażowaniu Wydziału Rolnictwa i Ochrony Środowiska oraz Centrum Kultury i Wypoczynku w Proszowicach oraz dzięki mieszkańcom, którzy pomimo niezbyt przychylnej pogody podjęli trud uczestnictwa odbył się 16 października 2016 r.
Piknik Ekologiczny miał przesłanie by uzmysłowić mieszkańcom znaczenie codziennie podejmowanych działań, które zawsze mają wpływ na stan środowiska. Na jakość powietrza, którym wszyscy oddychamy znaczny wpływ ma niska emisja, wskazane jest stosowanie niskoemisyjnych kotłów, dbałość o stan drzew i ich nowe nasadzenia, kategorycznie zabronione jest spalanie odpadów. Segregacja odpadów, recykling i odzysk to kolejne wyzwania, wymagające ciągłego wdrażania.
Na Rynku w Proszowicach wszyscy zainteresowani mogli oglądać wystawę pieców c.o ograniczających niską emisję. Nowoczesne, ekologiczne piece to mniej pyłów w powietrzu, ale również mniejsze zużycie paliwa, co ma istotny wpływ na koszty ogrzewania. O szczegóły dotyczące kotłów oraz ich właściwą eksploatację, prawidłowe spalanie (temperatura, nawiew) można było dopytać specjalistów z firm Viessman, Ariston, Defro. Wystawa kotłów była zorganizowana dzięki współpracy z redakcją „Głosu Proszowickiego”.
Piknik Ekologiczny miał uświadomić mieszkańcom sens segregacji odpadów – że każde działanie, podejmowane na co dzień ma znaczenie i że poniesiony wysiłek wcale nie musi być nadmierny, a każda motywacja jest godna podkreślenia. Jak wykazano w okazjonalnej ulotce czteroosobowa rodzina przy stawkach opłat w 2016 r. segregując odpady oszczędza 192 zł rocznie. Promowano biernie (na ulotce) oraz czynnie (rozdając okolicznościowe torby) wykorzystanie toreb wielokrotnego użytku i unikanie jednorazowych reklamówek, które są zmorą wśród odpadów. Piknikowi towarzyszyła akcja „Drzewko za surowce wtórne”. Za jeden z wybranych odpadów: makulaturę (3 kg), opakowania plastikowe PET (20 szt.), opakowania szklane (10 szt.), nakrętki plastikowe (50 szt.), puszki aluminiowe (10 szt.), baterie (10 szt.), drobny zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny każda osoba otrzymała sadzonkę drzewa – lipę, klon albo brzozę. Dla ścisłości trzeba dodać, że drzewko otrzymała prawie każda osoba, tzn. jeżeli przyszła na początku, bo zainteresowanie było tak duże, że przygotowane 300 sztuk drzewek rozeszły się w niecałą godzinę. Dla pozostałych osób, które przyniosły surowce wtórne drzewka zostaną dowiezione ze szkółki. I była okazja powspominać dawne czasy i jak za dawnych lat, zapisać się na listę oczekujących na drzewko. Przy przyjmowaniu surowców wtórnych i wydawaniu drzewek pomagali wolontariusze z Gimnazjum w Proszowicach.
Piknik profesjonalnie prowadzony był przez Panią Małgorzatę Płyś z Centrum Kultury i Wypoczynku w Proszowicach, a w imieniu Burmistrza Gminy i Miasta Proszowice Pani Iwona Latowska powitała obecnych oraz poinformowała, że Proszowicki Piknik Ekologiczny mógł dojść do skutku dzięki nagrodzie, którą Gmina Proszowice zdobyła w konkursie #ekoLIDER 2016 województwa małopolskiego”. Konkurs od 10 lat organizowany jest przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie a jego przesłaniem jest uhonorowanie tych instytucji, które w sposób szczególny przyczyniają się do poprawy stanu środowiska naturalnego w Małopolsce. W gronie 22 laureatów (w 15 kategoriach) tegorocznego konkursu znalazła się Gmina Proszowice otrzymując nagrodę 30 tys. zł z przeznaczeniem na sfinansowanie działań związanych z ochroną środowiska): #ekoPRZEDSIĘWZIĘCIE w kategorii ochrona powietrza oraz inwestycje przyczyniające się do oszczędności energii: Gmina Proszowice za realizację projektu „Wykonanie modernizacji kotłowni w budynku Gimnazjum w Proszowicach ul. Kopernika 7”.
Prezesi WFOŚiGW, którzy zostali zaproszeni na Proszowicki Piknik Ekologiczny o swoim duchowym wsparciu poinformowali w rozmowie telefonicznej, niestety nie mogli wziąć w nim udziału. Część przyznanej nagrody została przeznaczona na zorganizowanie pikniku.
Część artystyczną w bardzo barwny, żywiołowy sposób zainaugurowała liczna grupa dzieci z Samorządowego Przedszkola Nr 1 w Proszowicach, przygotowanych pod nadzorem p. Renaty Bernackiej, Magdaleny Baranik oraz Anny Kaweckiej.
Następnie aktorzy z Krakowskiego Biura Promocji Kultury zabrali widzów w podróż do przyszłości, gdzie na pokładzie statku kosmicznego poznać mogli dwójkę robotów i małą dżdżownicę Dżanet. Ziemia była bardzo zanieczyszczona przez nieodpowiedzialne zachowanie ludzi, nie nadawała się już prawie do życia a ekipa poszukiwała nowych planet do zamieszkania. Sektakl pozwolił na poszerzenie wiedzy dotyczącej zasad segregacji odpadów i konieczności właściwego gospodarowania odpadami, ukazał również przyczyny powstawania niskiej emisji (np. spalanie śmieci w piecach), jej wpływu na środowisko i ludzi oraz sposobów jej ograniczenia. Spektakl „Szukając zielonej planety”, wymagał współpracy wszystkich Ziemian - uczestnicy zostali poproszeniu o udział w porządkowaniu planety Ziemia i doskonale radzili sobie z segregacją odpadów, a fraza „spulchniać glebę, spulchniać glebę” powtarzana przez przesympatyczny żywy organizm dżdżownicę Dżanet na długo pozostała w zakamarkach świadomości, pobudzając do myślenia, że spulchnianie gleby to naprawdę ważna czynność i że glebę też należy chronić aby mogła być produktywna.
O tajemniczym życiu sów opowiedział Michał Molicki z Centrum Kultury i Wypoczynku, animator kultury. Odpowiadając na jego pytania, wcale nie takie oczywiste, bo nie zawsze udało się odpowiedzieć poprawnie młodzi widzowie otrzymali drobne upominki.
Jednym z głównych punktów programu był Wielki Test Ekologiczny. Uczestniczyło w nim 15 dwuosobowych zespołów, związanych ze środowiskiem szkół oraz przedstawicieli widowni reprezentujących pobliskie miejscowości. Test składał się z 15 pytań jednokrotnego wyboru, dotyczących szeroko pojętych zagadnień ekologicznych, o różnym stopniu trudności. Bo pytanie ile parków narodowych mamy w Polsce było oczywiste ale czy w Gminie proszowice ustanowionymi formami ochrony przyrody są Park Narodowy „Dolina Szreniawy”, użytek ekologiczny „Wielki Staw w Pławowicach”, rezerwat przyrody „Leśne uroczysko w Bobinie czy żadne z podanych kłopot sprawiło połowie zespołów, a na pytanie kiedy i przez kogo została zapoczątkowana światowa akcja sprzątanie świata tylko 2 zespoły odpowiedziały poprawnie (w 1989 r. przez australijskiego żeglarza), podobnie na pytanie dotyczące popularnego terminu „utylizacja”, który właściwie nie jest zdefiniowany i obiegowo ma kilka znaczeń. Prawie wszystkie zespoły wiedziały który z 4 podanych parków narodowych jest najstarszy na świecie. Coroczna akcja sprzątanie świata w Polsce ma swoje hasło przewodnie – hasło z tegorocznej akcji „Podaj dalej …. drugie życie odpadów” poprawnie spośród 4 zaproponowanych odpowiedzi wybrały 4 zespoły. Po 15 pytaniach jury konkursu w składzie: dyrektor Centrum Kultury i Wypoczynku Danuta Bucka, kierownik Wydziału Rolnictwa i Ochrony Środowiska Małgorzata Kwiatkowska, inspektor Wydziału Beata Dziura oraz przedstawicielka firmy EKOM – p. Katarzyna Staniów przystąpiło do skrupulatnego liczenia odpowiedzi uczestników.
W przerwie na liczenie głosów odbył się pokaz mody ekologicznej zaprezentowany przez uczniów z Zespołu Szkół w Kościelcu pod nadzorem p. Małgorzaty Wieczorek i p. Elżbiety Jawniak. Pokaz mody wzbudził wielkie zainteresowanie, projektanci zbierali zamówienia na stroje a modele i prezenter zbierali owacyjne oklaski.
Okazało się, że do wyłonienia zwycięzców testu potrzebna była dogrywka, w której udział wzięły drużyny z Ostrowa i Klimontowa. Wystarczyło jedno pytanie: „Do jakiego pojemnika należy wrzucić zwykłą zużytą żarówkę” – i okazało się, że nie do pojemnika na szkło, ani nie do pojemnika na metal, ani nie do pojemnika na opakowania wielomateriałowe – właściwą odpowiedzią było, że żadna z podanych odpowiedzi nie jest poprawna. Zwyciężył zespół reprezentujący Ostrów. Drugie miejsce zajęła drużyna z Klimontowa, trzecią lokatę zdobył Kościelec. Głównymi nagrodami były dwa tablety, natomiast za zajęcie drugiego i trzeciego miejsca uczestnicy otrzymali zestawy książek. Nagrody wręczały p. Katarzyna Staniów oraz Pani Iwona Latowska.
Przewidziano nagrodę dla miejscowości, w której największy odsetek mieszkańców segreguje odpady, nagroda ta przypadła dla sołectwa Koczanów gdzie 79, 1% zbiera odpady w sposób selektywny. Blisko tej medalowej pozycji znalazły się Szczytniki Kolonia i Piekary, a na przeciwnym biegunie Proszowice (30%), Wolwanowice (40%), Posiłów (41%), Mysławczyce (41%). W Proszowicach są jednak ulice, gdzie selektywne zbieranie jest prowadzone z dużym zaangażowaniem – Królowej Bony, Armii Kraków, Wiślana, Nowa, Szpitalna, Zamkowa, Sobieskiego. Pozostałe sołectwa niech biorą przykład, równają do najlepszych i niech również wygrywają.
Aby docenić wysiłek mieszkańców, którzy przez cały rok systematycznie zbierają odpady w sposób selektywny (i do segregacji zachęcić tych niezdecydowanych) przewidziano nagrodę – rower - dla jednego z mieszkańców gminy. W szklanej kuli umieszczono losy z ponad 1700 kolejnymi numerami, a każdy numer oznaczał nieruchomość zamieszkałą, której mieszkańcy odpady segregują. Komisyjnie wylosowany został numer 1113 i tym samym szczęście uśmiechnęło się do p. Dariusza Jawniaka, mieszkańca Proszowic. Mamy nadzieję, że możliwość wylosowania takiej nagrody zwiększy zapał codziennej, mozolnej, selektywnej zbiórki odpadów w miejscu ich wytwarzania czyli w naszych domach. Nagrody w Wielkim Teście Ekologicznym, dla mieszkańca segregującego odpady oraz dla miejscowości, w której najwięcej mieszkańców segreguje odpady ufundowała firma EKOM. Firma EKOM zabezpieczyła również pojemniki do zbiórki surowców wtórnych oraz zapewniła ich odebranie i zagospodarowanie.
Kolejno widzowie mieli przyjemność podziwiać występ dzieci z Oddziału Przedszkolnego ze Szkoły Podstawowej Nr 1 w Proszowicach, kierowanych przez p. Katarzynę Hajdys oraz p. Annę Chorąży, prezentacje dotyczące akcji ekologicznych przygotowane przez Zespół Szkół w Żębocinie pod kierunkiem p. Haliny Gierki i p. Teresy Pióro, Szkołę Podstawową w Szczytnikach, pod kierunkiem p. Anny Smaczyńskiej oraz Gimnazjum w Proszowicach. Wydarzeniu towarzyszyły warsztaty plastyczne „Leśne graffiti’ – każdy z uczestników mógł rozbudzić w sobie dusze malarza i pomalować wielki obraz z leśnymi motywami rozpięty na głównej ścianie w holu. Imprezie towarzyszyła sprzedaż karmników wykonanych przez animatorów z CKiW w Proszowicach.
Oprócz wielu atrakcji dla ducha również dla ciała można było skorzystać z poczęstunku i skosztować pysznych lokalnych drożdżówek oraz herbaty czy zimnych napojów.
Wszystkim uczestnikom pikniku naprawdę należą się podziękowania. Drzewka zostaną dowiezione i zainteresowani z „listy” będą mogli je odebrać.
Kilka słów należy poświęcić sadzeniu drzewek – nie jest rzeczą łatwą znaleźć dla drzewa dobre miejsce- należy pamiętać o tym, że drzewo urośnie i pewne zasady dotyczące odległości od budynków, linii energetycznych, sieci kanalizacyjnej powinny być zawsze brane pod uwagę – o tym informowała ulotka dołączona do każdej sadzonki
Wydarzenie przebiegło w bardzo miłej atmosferze, cieszyło się dużym zainteresowaniem mieszkańców i w związku z tym kolejna edycja pikniku, według zapewnień Burmistrza, odbędzie się na wiosnę.
